Divan Şiirinde Sevgilinin Güzellik Unsurları

GÖZ, GAMZE
SIFATLARI/ÖZELLİKLERİMÜŞEBBÜHÜN BİHLERİ (BENZETİLEN)
Bî-aman (Amansız)Rüstem
Bî-rahm (Merhametsiz)Kahraman
Rah-zen (Yol kesen)Tehemten
Ayyar (Hilekâr)Cengiz
Mekkâr (Çok hile yapan)Mirrîh
Pür-fitne (Fitne dolu)Cellâd/ öldürücü olması yönü ile
Fettan (Fitneci)Avâre Kebuter/ sabit durmaması yönü ile
Gazab-nâk (Öfkeli)Ayn harfi/ şekli yönü ile
Mükahhal (Sürmeli)Sad harfi/ Şekli yönü ile
ElâBadem/ Göz şeklinde olması yönü ile
AlaTürk/ Güzelliği yönü ile
KaraTürkmen
Haramî (Haydut)Tatar
Uğru (Hırsız)Ahu/ Avcılıkla alakalı olması yönü ile
YağmacıNergis-Ahber/ Rengi yönü ile
KİRPİK
MÜŞEBBEHÜN BİH (BENZETİLEN)
Tir, Sehm, Ok/ Kirpiğin şekli yönü ile
Hançer/ Aşığı yaralayıcı ve şekli yönü ile
Bıçak/ Şekli yönü ile
Mızrak/ Şekli yönü ile
Peykancı/ Okunun ucu sivri olması yönü ile
ÇENE, ÇENE ÇUKURU
EŞ ANLAMLILARIMÜŞEBBEHÜN BİHLERİ (BENZETİLEN)
EnekÇâh / Çukur şeklinde olması nedeniyle
ZenahÇeh (kuyu) / Çukur şeklinde olması nedeniyle
Zenahdân Çeh-i Babil (Babil kuyusu) / Çukur şeklinde olması nedeniyle
ZekanZindan / Çukur şeklinde olması nedeniyle
Habâb (Su kabarcığı)
Âşiyâne (Kuş yuvası)
Sâgar-ı sim (Gümüş kadeh)
Sîb (Elma) / Şekli yönüyle
Şeft-âlû (Şeftali) / Şekli yönüyle
Bih (Ayva)
Âbî (Ayva)
Turunc
Top
YÜZ, YANAK
EŞ ANLAMLILARISIFATLARIMÜŞEBBEHÜN BİHLERİ (BENZETİLEN)
Sîmîn (Gümüşten)Gün, Gündüz, Güneş, Hurşîd
RûyLale-fam (Lale renkli)Şems, Mihr, Afitâb, Mihr-i Rahşan
DidârSabah, Subh
ÇehreNur, Pertev (Işık)
LİkaŞem’ (Mum)
Tal’atÇerağ (Meşale)
RuhTâb (Işık)
RuhsârAteş, Ateş-i Musa
HaddOd-nâr (Ateş)
ÂrızÂyine (Ayna)
İzâr Ab (Su)
Ab-ı Revan (Akarsu)
Ab-ı Nâb (Saf su)
Zülâl (Tatlı su)
Kâfur (Kokulu saydam madde)
Şarâb (Sarhoş edicilik)
Tâla-ı mül (Şarabın parlaklığı)
GÖĞÜS
EŞ ANLAMLILARISIFATLARIMÜŞEBBEHÜN BİHLERİ (BENZETİLEN)
SîneSîmîn (Gümüşten)Semen (Yasemin) / Hoş kokulu olması yönüyle
BerSîm (Gümüş) / Parlaklığı yönüyle
Ayîne (Ayna) / Parlaklığı yönüyle
BEL
EŞ ANLAMLILARISIFATLARIMÜŞEBBEHÜN BİHLERİ (BENZETİLEN)
BilNâ-peyda (Görünmeyen)Hayal (Gerçek hayatta görünmeyip ancak buralarda görünmesi yönüyle
MiyânNâ-yâb (Bulunmaz) Rüya
Nazûk
İnceMûy (Kıl)
Teng (Dar)Kıl
Kılça
Sır
Râz-ı Nihan (Sır)
Hiçlik
Rişte (İplik) / İnce olması yönüyle)

Leave a Reply